Ders : Fen ve Teknoloji

Ay`ın Yapısı ve Özellikleri

Güneş, Dünya ve Ay / Dünya ve Evren

                        AY’IN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

A- Ay'ın Yapısı ve Özellikleri

  • Ay, Dünya'nın tek doğal uydusudur.
  • Ay, Dünya'ya en yakın gök cismidir.
  • Ay'ın çapı Dünya'nın çapının 1/4'ü kadardır.
  • Güneş, Dünya ve Ay'ın büyüklüklerini karşılaştırdığımızda, Güneş basketbol topu, Dünya nohut tanesi, Ay ise mercimek büyüklüğünde olurdu.
  • Ay'ın şekli küreye benzer.
  • Ay'ın atmosferi yok denecek kadar azdır.
  • Ay'ın atmosferi olmadığı için yağış, rüzgar gibi hava olayları Ay'da görülmez.
  • Atmosferin olmaması gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkını artırır.
  • Ay'ın yüzeyi ince bir toz tabakası bulunmaktadır.
  • Ay'a giden astronotların Ay'da bıraktıkları ayak izleri  bozulmadan kalır.
  • Ay'da su bulunmamaktadır.
  • Ay'ın yüzeyi pürüzsüz değildir. Ay'ın yüzeyinde dağlar, vadiler ve kayalıklar bulunmaktadır.
  • Ay'ın yüzeyinde birçok krater bulunmaktadır. Ay'ın yüzeyine çarpan meteorlar kraterleri oluşmuştur.
  • Dünya'ya ortalama uzaklığı 384.000 km'dir.
  • Ay'ın kendi ekseni etrafında ve Dünya etrafından dönüş süreleri eşittir. (27 gün 8 saat) Bu nedenle Ay'ın hep aynı yüzünü görürüz.
  • Ay'ın Dünya tarafından görünmeyen yüzeyine Karanlık yüz denir.
  • Ay'ın aynı görünüşe (Aynı evreye) ulaşması 29,5 gün sürer.
  • Ay ışık kaynağı değildir, Güneş'ten aldığı ışığı yansıtır.
  • Ay diğer gök cisimlerine göre küçük olmasına rağmen gökyüzünde büyük görünür. Bunun nedeni Ay'ın Dünya'ya yakın olmasıdır.
  • Ay'ın karanlık görülen yerlerine Ay Denizi, Ay'ın aydınlık görülen kısımlarına ise Ay Dağı denir.

 

  • Ay yüzeyinde bulunan taş ve tozların oluşturduğu gevşek tabakaya regolit denir.
  • Ay'a ilk kez ayak basan astronot Neil Armstrong'dur.

B- Ay'da Yaşam Olmamasının Nedenleri Nelerdir?

  • Ay'da atmosfer (hava, oksijen) yoktur.
  • Ay'da su yoktur.
  • Ay'ın gece ve gündüz sıcaklık farkı çok fazladır.
  • Ay'ın yer çekimi çok azdır. Atmosfer oluşamaz.
  • Güneşten gelen zararlı ışınların Ay yüzeyine ulaşması canlılara zarar verir.
  • Uzaydan gelen meteorların olması.
  • Besin bulunmaması.

C- Ayda Yaşam Olması İçin Neler Yapılabilir?

  • Canlıların yaşayabileceği fanuslar yapılabilir.
  • Yer altına yaşam alanları kurulabilir.
  • Gece ve gündüz arasındaki zaman çok olmasından dolayı, canlıların yaşaması için gerekli enerji depo edilmelidir.
  • Ay şartlarına uyum sağlayabilecek canlıların araştırılarak bulunması ve genetik olarak zor şartlara uygun hale getirilmesi gerekir.

5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi

Ay`ın Yapısı ve Özellikleri alt başlıkları

Konunun Spot Bilgisi

[SPOT-1] Ay, Dünya'nın tek doğal uydusudur.

[SPOT-2] Ay, Dünya'ya en yakın gök cismidir.

[SPOT-3] Ay'ın atmosferi olmadığı için yağış, rüzgar gibi hava olayları Ay'da görülmez.

[SPOT-4] Ay'ın kendi ekseni etrafında ve Dünya etrafından dönüş süreleri eşittir. (27 gün 8 saat) Bu nedenle Ay'ın hep aynı yüzünü görürüz.

Konunun Önemli Terimleri

  • KARANLIK YÜZ: Ay'ın Dünya tarafından görünmeyen yüzeyine Karanlık yüz denir.
  • AY DENİZİ VE AY DAĞI: Ay'ın karanlık görülen yerlerine Ay Denizi, Ay'ın aydınlık görülen kısımlarına ise Ay Dağı denir.
  • REGOLİT: Ay yüzeyinde bulunan taş ve tozların oluşturduğu gevşek tabakaya regolit denir.

5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi

Konu alt başlıkları